Κώστας Φωτεινάκης: “Τα κοινά αγαθά εξασφαλίζονται μόνο με τη διαχείρισή τους από το δημόσιο”
Με αφορμή το εξαιρετικό διήμερο “Φεστιβάλ για το Νερό και τα Κοινά Αγαθά (1)” που πραγματοποιήθηκε 23 – 24 Μαΐου 2025 [ΕΔΩ] καταθέτω την άποψη, ότι τα “κοινά αγαθά μπορούν να εξασφαλιστούν μόνο με τη διαχείρισή τους από το δημόσιο τομέα (2)”.
Σε Ευρωπαικό επίπεδο, το Δίκτυο “European Water Movement”, τόσο στο ιδρυτικό του Μανιφέστο της Νάπολης, όσο και με τη πρόσφατη
“Στρατηγική για την Ανθεκτικότητα στο Νερό – Πρώτη Αρχή για την Απόδοση του Νερού” / Water Resilience Strategy – Water Efficiency First Principle (Μάρτιος 2025) δηλώνει ότι “Είμαστε ενωμένοι στον αγώνα μας κατά της ιδιωτικοποίησης και της εμπορευματοποίησης αυτού του ζωτικού πόρου και στη δέσμευσή μας για την οικοδόμηση ενός δημόσιου και κοινοτικού συστήματος διαχείρισης του νερού, βασισμένου στη δημοκρατική συμμετοχή των πολιτών και των εργαζομένων” [ΕΔΩ]
Σε όλον το κόσμο, αλλά περιορίζομαι στην Ευρώπη, υπάρχουν κινήματα, δίκτυα πολιτών και οργανισμών, τα οποία υποστηρίζουν ότι το “ΜΕΛΛΟΝ ΕΙΝΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟ”. Σε μια εποχή πλήρους ιδιωτικοποίησης των πάντων και της κυριαρχίας, σε ιδεολογικό και πολιτικό επίπεδο, του νεοφιλελευθερισμού και του άκρατου καπιταλισμού, είναι απαραίτητο να υπάρξει ένας συντονισμός και αλληλοϋποστήριξη της Κοινωνίας των Πολιτών (ΚτΠ), η οποία αγωνίζεται για την αξασφάλιση των Κοινών Αγαθών, σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και Ευρωπαϊκό (και αν είναι εφικτό) σε Διεθνές επίπεδο.
Οι ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ Ελλάδας/ Naturefriends Greece συμμετέχουν και υποστηρίζουν Ευρωπαϊκές και Διεθνείς δικτυώσεις της ΚτΠ για διάφορα θέματα, όμως στο Ενημερωτικό Σημειώμα, περιοριζόμαστε να παρουσιάσουμε “ως τροφή για σκέψη” ορισμένες εκδόσεις και Μανιφέστα που αφορούν τα “Κοινά Αγαθά και τη Διαχείρισή τους από το Δημόσιο τομέα”:
«ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΩΝ ΒΑΣΚΩΝ (2016) – Νέες Πορείες για τις Πόλεις και τις Κωμοπόλεις της Ευρώπης, για τη δημιουργία παραγωγικών, βιώσιμων και ανθεκτικών πόλεων για μια Ευρώπη ευημερίας και ανεκτικότητας».
Η «Διακήρυξη των Βάσκων» ενθαρρύνει πρακτικές που προστατεύουν μεταξύ άλλων τη βιοποικιλότητα, τη μείωση της παραγωγής άνθρακα, την προσαρμογή στις νέες κλιματικές συνθήκες, τη βελτίωση της ποιότητας του δημόσιου χώρου, τη στέγαση και τη στήριξη τοπικών οικονομιών και κοινοτήτων. Πρωτίστως, αναδεικνύει την ανάγκη ανάπτυξης τοπικών πρακτικών εντός αυτών των πλαισίων, ώστε να δημιουργηθούν δράσεις εντός τους, ικανές να παράξουν κινητικότητα και νέες οικονομικές δυναμικές.
Τη «Διακήρυξη των Βάσκων» έχουν υιοθετήσει 479 Πόλεις και Περιφέρειες και 161 Οργανισμοί.
Από την Ελλάδα την έχουν υιοθετήσει το «Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ- Naturefriends Greece», η Περιφέρεια Κρήτης και λίγο αργότερα ο Δήμος Λάρισας.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ – ΕΔΩ ΕΔΩ | Η ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ – ΕΔΩ
Οκτώβριος 2020 – The Future is Public – Global Manifesto for Public Services | Το Μέλλον είναι Δημόσιο – Παγκόσμιο Μανιφέστο για τις Δημόσιες Υπηρεσίες.
Εννέα οργανισμοί άρχισαν να συνεργάζονται το 2020 με στόχο τη δημιουργία ενός συλλογικού οράματος που θα μπορούσε να κινητοποιήσει ένα ισχυρό, ευρείας βάσης κίνημα για την απαίτηση δημόσιων υπηρεσιών: ActionAid, the East African Centre for Human Rights, Eurodad, the Global Initiative for Economic, Social and Cultural Rights, the Initiative for Social and Economic Rights, Oxfam, Public Services International, the Society for International Development, and the Transnational Institute.
Το Μανιφέστο έχουν υπογράψει 225 οργανισμοί απ΄ όλο τον κόσμο, μεταξύ αυτών και το σωματείο Naturefriends Greece (α/α 158) – ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ. (α/α 165).
Το Μέλλον είναι Δημόσιο: Το Παγκόσμιο Μανιφέστο για τις Δημόσιες Υπηρεσίες αναπτύχθηκε συλλογικά από δεκάδες οργανισμούς και φορείς για να χρησιμεύσει ως σύνθημα για τις δημόσιες υπηρεσίες στην κοινωνία των πολιτών, παρέχοντας μια συγκεκριμένη εναλλακτική λύση στην κυρίαρχη νεοφιλελεύθερη αφήγηση που δεν έχει καταφέρει να διασφαλίσει μια αξιοπρεπή ζωή για όλους. Το μανιφέστο τοποθετεί τις δημόσιες υπηρεσίες ως το θεμέλιο μιας δίκαιης κοινωνίας και του κοινωνικού συμφώνου που εφαρμόζει τις βασικές αξίες της αλληλεγγύης, της ισότητας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Προωθεί μια σειρά από δέκα αρχές για καθολικές δημόσιες υπηρεσίες υψηλής ποιότητας στον 21ο αιώνα και περιγράφει πώς είναι δυνατή η χρηματοδότηση καθολικών δημόσιων υπηρεσιών υψηλής ποιότητας.
Η ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΤΟΥ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟΥ – ΕΔΩ | WEB VERSION – ΕΔΩ | ΕΚΔΟΣΗ PDF – ΕΔΩ
Εκατοντάδες οργανισμοί από όλους τους τομείς της κοινωνικοοικονομικής δικαιοσύνης και των δημόσιων υπηρεσιών, από την εκπαίδευση και τις υπηρεσίες υγείας έως την περίθαλψη, την ενέργεια, τα τρόφιμα, τη στέγαση, την ύδρευση, τις μεταφορές και την κοινωνική προστασία, συνεργάζονται για να αντιμετωπίσουν τις βλαβερές συνέπειες της εμπορευματοποίησης των δημόσιων υπηρεσιών, να ανακτήσουν τον δημοκρατικό δημόσιο έλεγχο και να επαναπροσδιορίσουν μια πραγματικά ισότιμη και προσανατολισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα οικονομία που λειτουργεί για τους ανθρώπους και τον πλανήτη. Απαιτούμε καθολική πρόσβαση σε ποιοτικές, μεταμορφωτικές ως προς το φύλο και ισότιμες δημόσιες υπηρεσίες ως θεμέλιο μιας δίκαιης και ισότιμης κοινωνίας
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
- Κοινά αγαθά/ commos -“Σ’ έναν ευρύ και γενικό ορισμό θα μπορούσαμε να πούμε ότι κοινά ή δημόσια αγαθά είναι το φυσικό περιβάλλον, το πολιτιστικό και δομημένο περιβάλλον στο οποίο αναπτυσσόμαστε και όλα τα βασικά αγαθά αξιοπρεπούς διαβίωσης που σχετίζονται με τη στέγαση, την υγεία, την παιδεία και την κοινωνική ασφάλεια. Εναλλακτικά, τα κοινά [commons] αποτελούν τα αγαθά εκείνα τα οποία οι άνθρωποι είτε κληρονομούν μαζί, λόγου χάρη ο ατμοσφαιρικός αέρας και το νερό, είτε παράγουν μαζί όπως οι δρόμοι, οι πλατείες, η επιστήμη, η γλώσσα, ο πολιτισμός κ.α. Ιστορικά, τα κοινά εγκαθιδρύουν μορφές συλλογικής ιδιοκτησίας ή ακόμα καλύτερα συλλογικών δικαιωμάτων πρόσβασης σε κοινούς πόρους”. (Λεξικό ΦτΦ) ΕΔΩ
- Ο δημόσιος τομέας, ή κρατικός τομέας, είναι το κομμάτι της οικονομίας που αποτελείται τόσο από δημόσιες υπηρεσίες όσο και από δημόσιες επιχειρήσεις. Οι δημόσιος τομέας περιλαμβάνει τα δημόσια αγαθά και τις κυβερνητικές υπηρεσίες, όπως τον στρατό, την αστυνομία, τις υποδομές, τις δημόσιες συγκοινωνίες, το δημόσιο σχολείο, μαζί με την καθολική υγειονομική περίθαλψη κ.λπ. (ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ)
Επιμέλεια – Παρουσίαση: Κώστας Φωτεινάκης
