Προτάσεις του φιλειρηνικού κινήματος για την Ουκρανία | Παρουσίαση 01.02.2022

Στο βήμα Νίκος Λιούσης Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου, Πάνος Τριγαζης, Αιμιλία Λυμπεράκη, Κώστας Φωτεινάκης

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
ΕΙΡΗΝΗ Η ΜΟΝΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΣΤΟ ΟΥΚΡΑΝΙΚΟ-

ΤΕΚΜΗΡΙΩΜΕΝΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΦΙΛΕΙΡΗΝΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ

Με αφετηρία τις θέσεις του Διεθνούς Γραφείου Ειρήνης, το ΠΑΔΟΠ, ο ελληνικός κλάδος της IPPNW και άλλες φιλειρηνικές κινήσεις συμπαρουσίασαν σήμερα στην αίθουσα της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών προτάσεις τεκμηριωμένες για ειρηνική λύση στο Ουκρανικό,

Με ομιλητές τον σύμβουλο του Διεθνούς Γραφείου Ειρήνης και πρόεδρο του ΠΑΔΟΠ Πάνο Τριγάζη, την Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου, πρόεδρο της Ιατρικής Εταιρείας κατά της Βιοχημικής και Πυρηνικής Απειλής, και εκπρόσωπο στην Ελλάδα της Διεθνούς Εκστρατείας για την Απαγόρευση των Πυρηνικών (ΙCAN), τον διεθνολόγο διευθυντή ΥΠΕΞ Γιάννη Γούναρη, τον οικονομολόγο-διεθνολόγο Νίκο Λιούση, την εκπαιδευτικό και μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του ΠΑΔΟΠ Αιμιλία Λυμπεράκη και τον πρόεδρο της κίνησης «Φίλοι της Φύσης» Κώστα Φωτεινάκη.

Την εκδήλωση χαιρέτησε ο πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών Κώστας Καρούσος.

Το πλαίσιο των βασικών θέσεων του φιλειρηνικού κινήματος συνίσταται στην σταθερή προσήλωση στις αρχές του ΟΗΕ και του ΟΑΣΕ, καθώς και του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Ειδικότερα επισημάνθηκε ότι το 1990, μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου ο Χάρτης του Παρισιού του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), που υπογράφηκε από 34 αρχηγούς κρατών, έθεσε “μια νέα εποχή» στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας και στη διακρατική συνεργασία, καθώς τα κράτη ανέλαβαν μια άνευ προηγουμένου δέσμευση για τις εσωτερικές ατομικές ελευθερίες, τη δημοκρατική διακυβέρνηση, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη διακρατική συνεργασία». Το 1997 ακολούθησε η Ιδρυτική Πράξη ΝΑΤΟ-Ρωσίας, κατοχυρώνοντας δεσμεύσεις για ίση ασφάλεια και την αποφυγή ενεργειών σε βάρος της ασφάλειας του άλλου. Το 1999 επίσης, με τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Ασφαλείας του ΟΑΣΕ, τα κράτη μέλη του δεσμεύτηκαν «να μην ενισχύσουν την ασφάλειά τους σε βάρος της ασφάλειας άλλων κρατών».

Υπογραμμίστηκαν οι κίνδυνοι τόσο από πιθανή έκρηξη πυρηνικού πολέμου, (σε ένα περιβάλλον που θυμίζει την επικίνδυνη κατάσταση, στην οποία βρέθηκαν το 1962 Κένεντι- Χρουτσώφ με αφορμή την Κούβα), όσο και το ξεκίνημα ενός «πυρηνικού πολέμου χωρίς πυρηνικά όπλα» που μπορεί να ξεκινήσει όταν κάποιο από τα 15 πυρηνικά εργοστάσια της Ουκρανίας (χώρας από την οποία ξεκίνησε το Τσερνομπιλ) βρεθεί στη ζώνη πυρός μιας στρατιωτικής σύγκρουσης.

Στη συνέχεια επισημάνθηκε ότι περισσότερο από ποτέ άλλοτε, σήμερα είναι επείγουσα ανάγκη να σταματήσει εκατέρωθεν η παραβίαση των παραπάνω δεσμεύσεων για τη δημιουργία μιας μεταψυχροπολεμικής ευρωπαϊκής τάξης ασφαλείας, η διακινδύνευση της οποίας βρίσκεται στο επίκεντρο της τρέχουσας επικίνδυνης κρίσης, καθώς και το κεκτημένο «διαρκούς ειρήνης» που έχει επιτευχθεί μεταπολεμικά.

Στην πρόταση 10 σημείων, ξεχωριστή θέση κατέχει η πρόταση για μορατόριουμ στην ένταξη νέων μελών στο ΝΑΤΟ, ώστε να αποκατασταθεί η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ Δύσης-Ρωσίας. Βασικό στοιχείο αυτών των σχέσεων θα πρέπει να αποτελεί η αρχή της μη-διάδοσης των πυρηνικών μικρού, μέσου και μεγάλου βεληνεκούς.

Επίσης, η εξαιρετικά επίκαιρη λόγω της ενεργειακής κρίσης και της εκτόξευσης των τιμών ενέργειας σε όλη την Ευρώπη, είναι η πρόταση για ένα Πανευρωπαϊκό Σύμφωνο Ενεργειακής Ασφάλειας.

Η συνολική πρόταση που επισυνάπτεται, θα επιδοθεί στην ΕΕ, στον ΟΑΣΕ, το ΝΑΤΟ, το Περιφερειακό Γραφείο ΟΗΕ στις Βρυξέλλες, καθώς και στο ελληνικό ΥΠΕΞ, την Βουλή και τα κόμματα.

Αθήνα 1η Φεβρουαρίου 2022

ΜΟΝΗ ΕΠΙΛΟΓΗ Η ΕΙΡΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ ΣΤΟ ΟΥΚΡΑΝΙΚΟ
10 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΒΑΣΙΣΜΕΝΕΣ ΣΕ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΕΙΡΗΝΗΣ

Ως ενεργό μέλος του Διεθνούς Γραφείου Ειρήνης (ΙΡΒ), Νόμπελ Ειρήνης 1910, το Παρατηρητήριο Διεθνών Οργανισμών και Παγκοσμιοποίησης (ΠΑΔΟΠ) συμμετέχει στον πανευρωπαϊκό και διεθνή συναγερμό για την αποτροπή νέου πολέμου στην Ευρώπη, μετά τον καταστροφικό πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας, λόγω της αντιπαράθεσης ΗΠΑ-Ρωσίας γύρω από το Ουκρανικό.

Στην κατεύθυνση της αποκλιμάκωσης και αναζήτησης ειρηνικής λύσης, καταθέτουμε τις ακόλουθες δέκα προτάσεις.

1 Στην μεταψυχροπολεμική Ευρώπη των ποικίλων αλληλεξαρτήσεων και πολλαπλών κρίσεων, ένας πόλεμος θα έπρεπε να είναι αδιανόητος και μόνη επιλογή η πολυδιάστατη κοινή ασφάλεια χωρών και λαών. Διατηρεί την αξία της στο ακέραιο η πρόταση-δέσμευση μέσω της ΔΑΣΕ και κατοπινά ΟΑΣΕ για ένα πανευρωπαϊκό σύστημα καθολικής ασφάλειας (All-Embracing Security), διασυνδεμένο με το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, με συμμετοχή και της Ρωσίας. Ευρωπαϊκή ασφάλεια δεν νοείται χωρίς την Ρωσία και πολύ περισσότερο εναντίον της.

2 Σε περίπτωση πολέμου ΝΑΤΟ-Ρωσίας, ελλοχεύει ο κίνδυνος χρήσης και πυρηνικών όπλων ή όπλων Απεμπλουτισμένου Ουρανίου (DU Weapons), όπως συνέβη στο Ιράκ και τη Γιουγκοσλαβία. Να δηλωθεί άμεσα από τους κατέχοντες τα όπλα αυτά, ότι κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί.

Επίσης είναι υπαρκτός ο κίνδυνος έκρηξης «πυρηνικού πολέμου χωρίς πυρηνικά όπλα» όταν τα 15 μεγάλα πυρηνικά εργοστάσια της χώρας, στην οποία έγινε το δυστύχημα του Τσερνομπιλ, βρεθούν σε εμπόλεμη ζώνη ή βομβαρδιστούν.

3 Ζητείται άμεση αποκλιμάκωση της έντασης και πολλαπλασιασμός των διπλωματικών προσπαθειών είτε μεταξύ ΗΠΑ-Ρωσίας είτε με πανευρωπαϊκή στήριξη της «Ομάδας της Νορμανδίας» είτε με ενεργοποίηση του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας.

4 Στον ΟΑΣΕ, μόνο πανευρωπαϊκό οργανισμό ασφάλειας και φορέα του «πνεύματος του Ελσίνκι», αναλογεί πολυδιάστατος ρόλος σε τρία επίπεδα: α) το αμερικανορωσικό, β) το ρωσοουκρανικό και γ) το εσωτερικό ουκρανικό, για επούλωση των πληγών του εμφυλίου του 2014, δημοκρατική επανένωση και εγγυήσεις για τα ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα.

5 Η ΕΕ, με θετική ως τώρα στάση, έχει πολλούς λόγους να ενεργοποιηθεί περαιτέρω για αποκλιμάκωση και ειρηνική λύση, καθώς στις αμερικανορωσικές συμπληγάδες απειλείται να συνθλιβεί το όραμα της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας. Με προοπτική μια νέα σχέση της ΕΕ με την Ρωσία, μακριά από ψυχροπολεμικές ψυχώσεις, να προγραμματιστεί άμεσα ένας διάλογος ΕΕ-Ρωσίας,, στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού και των κοινών συμφερόντων. Παράλληλα, να αναπτυχθούν οι σχέσεις ΕΕ-Ουκρανίας, της οποίας την ενδεχόμενη ενταξιακή πορεία οφείλει να αποδεχτεί και η Ρωσία.

6 Όσο δυσχερής και αν είναι, η μόνη λύση είναι ο απόλυτος σεβασμός της ανεξαρτησίας και ακεραιότητας της Ουκρανίας, μέσω και της επανένωσής της, όπως προβλέπουν οι συμφωνίες του Μινσκ και οι χάρτες των ΟΗΕ και ΟΑΣΕ

7 Ενώπιον ιστορικής πρόκλησης βρίσκεται η ηγεσία της Ουκρανίας, η οποία καλείται να επιλέξει ανάμεσα στην υποσχόμενη από τις ΗΠΑ αλλά αμφισβητούμενη από Γαλλία και Γερμανία, ένταξη της χώρας τους στο ΝΑΤΟ και μία θέση ενεργού ουδετερότητας στην καρδιά της Ευρώπης, παρόμοια με της Αυστρίας και Ελβετίας, που θα της αποφέρει πολλαπλά εθνικά οφέλη και θα την μετατρέψει σε γέφυρα ειρήνης μεταξύ Ρωσίας –Δύσης.

8 Τουλάχιστον σε πρώτη φάση, άμεσα το ίδιο το ΝΑΤΟ να αποφασίσει και επιβάλει ένα πολυετές μορατόριουμ στην περαιτέρω διεύρυνσή του προς ανατολάς.

9 Να προστατευτεί το μη πυρηνικό status της Ουκρανίας, που αποκτήθηκε το 1991, μετά την ανεξαρτητοποίησή της από την Σοβιετική Ένωση, στον απόηχο και της τραγωδίας του Τσερενομπίλ. Σε περίπτωση ένταξης στο ΝΑΤΟ, η ειρηνική αυτή κατάκτηση θα ακυρωθεί.

10 Προτείνουμε Πανευρωπαϊκό Σύμφωνο Ενεργειακής Ασφάλειας. Στο πλαίσιο αυτό, η ενέργεια από όποια χώρα της Ευρώπης και αν πηγάζει, ιδιαίτερα ως φυσικός πόρος, να χαρακτηριστεί κοινό αγαθό και οι αγωγοί μεταφοράς της να προστατεύονται από κάθε είδους στρατιωτικές δράσεις και εθνικούς εκβιασμούς.

Αθήνα 1η Φεβρουαρίου 2022

Υπογράφουν

Το ΔΣ και το Επιστημονικό Συμβούλιο του ΠΑΔΟΠ

ο ελληνικός κλάδος της ΙPPNW

ο ελληνικός κλάδος της NatureFriends

ο πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών