Το ιστορικό της κλοπής από τη Μονή Δαφνίου των τριών Ιωνικών Κιόνων και του κιονόκρανου από τον Έλγιν που εκτίθενται στο Βρετανικό Μουσείο

[Το κιονόκρανο από τη Μονή Δαφνίου στο Βρετανικό Μουσείο]

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ από τον κατάλογο του Βρετανικού Μουσείου:

Ιωνικό κιονόκρανο με έλικες από τη μία πλευρά έχει υποστεί βλάβη, αλλά είναι καλά διατηρημένα, από την άλλη. Δύο Ιωνικούς Κίονες πλήρης με βάσεις άξονες, και κιονόκρανα είχαν αφαιρεθεί από ένα μοναστήρι στη Δάφνη Αττικής. Αυτό είναι μέρος ενός από τους Κίονες. Ημερομηνία απόκτηση 1816.
Βρέθηκαν στο μοναστήρι του Δαφνίου, ενδεχομένως χτίστηκε στη θέση ενός ελληνικού ναού, αφιερωμένον στον Απόλλωνα.

[Ο ένας Ιωνικός κίονας που γλύτωσε από τα χέρια του Έλγιν στον πρόναο του Καθολικού της Μονής Δαφνίου. Παρατηρείστε το κιονόκρανο και συγκρίνετέ το με εκείνο του καταλόγου του Βρετανικού Μουσείου]

[Τα τρία αντίγραφα των Ιωνικών κιόνων τοποθετήθηκαν το 2018 στον εξωνάρθηκα του Καθολικού στην πρόσφατη συντήρηση που μετά το σεισμό του 1999. Στον κατάλογο του Βρετανικού Μουσείου αναφέρεται:  “Δύο Ιωνικούς κίονες πλήρης με βάσεις άξονες, και κιονόκρανα είχαν αφαιρεθεί από ένα μοναστήρι στη Δάφνη Αττικής” ωστόσο από τη Μονή Δαφνίου έχουν κλαπεί τρεις Ιωνικοί κίονες.

Έχει επανειλημμένως γραφτεί ότι ο αρχαιοκάπηλος Έλγιν έχει αφαιρέσει από το χώρο της Μονής Δαφνίου τρεις Ιωνικούς Κίονες (η περιγραφή του καταλόγου του Βρετανικού Μουσείου αναφέρει δύο). Ο Έλγιν ως γνωστό “φόρτωσε τον Σεπτέμβριο του 1802 τα Γλυπτά που αφαίρεσε από τον Παρθενώνα, με σκοπό να τα μεταφέρει στη Βρετανία. Η περιπέτειά τους ξεκίνησε όταν το «Μέντωρ» απέπλευσε από τον Πειραιά για τη Μάλτα. Εκεί, το πολύτιμο φορτίο θα μεταφερόταν σε άλλο πλοίο με τελικό προορισμό τη Βρετανία. Στα αμπάρια του υπήρχαν 17 κιβώτια που περιείχαν τμήματα της ζωφόρου του Παρθενώνα, ανάγλυφα του Ναού της Απτέρου Νίκης, μεμονωμένα τμήματα αγαλμάτων και σφονδύλους από κολόνες.

Οι δυνατοί άνεμοι παρέσυραν το πλοίο στα βράχια με αποτέλεσμα να βρεθεί στον βυθό νοτιοανατολικά των Κυθήρων, στην είσοδο του λιμανιού του Αβλέμονα, χωρίς να υπάρξουν θύματα.
Μαζί του «ναυάγησαν», τουλάχιστον προσωρινά, και τα σχέδια του Έλγιν για την άμεση μεταφορά των κιβωτίων. Έτσι, με τη βοήθεια του καπετάνιου αναζήτησε σφουγγαράδες για την ανέλκυση του πολύτιμου φορτίου.
Οι θησαυροί αυτοί του ελληνικού πολιτισμού πριν φτάσουν στο Βρετανικό Μουσείο, έμειναν για δυόμισι χρόνια στον βυθό των Κυθήρων…

Στο πλοίο ΜΕΝΤΩΡ που βυθίστηκε λέγεται ότι ήταν και ο Άγγλος συνταγματάρχης και περιηγητής LEAKE (ΕΔΩ) ο οποίος έχει περιγράψει και τη διαδρομή Ερυθρές – Ιερά Οδός (ΕΔΩ)

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ο αρχαιολόγος Ανδρέας Α.Παπαγιαννόπουλος – Παλαιός στο βιβλίο του ΠΥΘΙΟΝΙΚΗ (1936) θεωρεί ότι τόσο ο Ιωνικός Κίονας που βρίσκεται στη Μονή Δαφνίου όσο και οι κίονες που έκλεψε ο Έλγιν από το χώρο της Μονής ήταν από το Μνημείο της Πυθιονίκης που κατασκεύασε ο Άρπαλος και που περιγράφει ο Παυσανίας στα ΑΤΤΙΚΑ. Για το θέμα της ΠΥΘΙΟΝΙΚΗΣ θα επανέλθουμε.

[Επιμέλεια κειμένων και λήψη φωτογραφιών (3,4) Κώστας Φωτεινάκης, ερευνητής της τοπικής ιστορίας. Παρακαλούμε σε οποιαδήποτε αντιγραφή τμήματος ή ολόκληρης της ανάρτησης να αναφέρεται η πηγή και ο σύνδεσμος/ LINK]