Επιχειρηματικά λόμπι πιέζουν για νέα νομικά και οικονομικά προνόμια για τις εταιρείες | Παρουσίαση της Έκθεσης του Εταιρικού Παρατηρητηρίου της Ευρώπης

Επιχειρηματικά λόμπι πιέζουν για νέα νομικά και οικονομικά προνόμια για τις εταιρείες

Παρουσίαση της Έκθεσης του Εταιρικού Παρατηρητηρίου της Ευρώπης

Καίτη Μυλωνά, μέλος των Φίλων της Φύσης

mylonakaiti@gmail.com

 Στο πλαίσιο μιας πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προστασία των διασυνοριακών επενδύσεων στην ΕΕ, μεγάλες τράπεζες, δικηγορικά γραφεία και όμιλοι επιχειρηματικών λόμπι πιέζουν για τεράστια νέα νομικά προνόμια για τις εταιρείες.

Εάν τα καταφέρουν, ένα ειδικό δικαστήριο της ΕΕ αποκλειστικά για εταιρείες θα μπορούσε να κάνει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να πληρώσουν τεράστια χρηματικά ποσά ως αποζημίωση για κανονισμούς που θεσπίζονται για την προστασία των εργαζομένων, των καταναλωτών και του περιβάλλοντος. Ο σημαντικός οικονομικός κίνδυνος από την καταβολή αποζημίωσης θα μπορούσε τελικά να αποτρέψει τις κυβερνήσεις από το να ρυθμίσουν προς το δημόσιο συμφέρον.

Μια νέα έκθεση, που κυκλοφόρησε στις 28 Ιουνίου 2021 από το Corporate Europe Observatory (CEO), αποκαλύπτει την κρυφή μάχη στο λόμπι των πολυεθνικών εταιρειών.

Έκθεση του Εταιρικού Παρατηρητηρίου της Ευρώπης, 28 Ιουνίου 2021

 Περίληψη των κυριότερων σημείων – Conquering EU courts? Big business lobbies in secret for new legal privileges in the EU

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει επί του παρόντος μια πρόταση για την προστασία των διασυνοριακών επενδύσεων στην ΕΕ, η οποία θα δημοσιευθεί το φθινόπωρο του 2021. Υπάρχουν ανησυχητικές ενδείξεις ότι η νέα πρόταση θα μπορούσε να περιλαμβάνει τεράστια νέα νομικά προνόμια για εταιρείες – συγκεκριμένα μεγάλες τράπεζες, νομικές εταιρείες και μεγάλες ομάδες λόμπι.

Ως αποτέλεσμα, ένα νέο «δικαστήριο» της ΕΕ αποκλειστικά για εταιρείες θα μπορούσε να υποχρεώσει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να καταβάλουν τεράστια χρηματικά ποσά σε μεγάλες επιχειρήσεις, ως αντιστάθμιση των κανονισμών που θεσπίζονται για την προστασία των εργαζομένων, των καταναλωτών και του περιβάλλοντος.

Ο σοβαρός οικονομικός κίνδυνος που θα δημιουργούσε η ύπαρξη και η λειτουργία ενός τέτοιου «δικαστηρίου», καθώς θα πρέπει να εκδώσει εντολές για πληρωμές σημαντικών ποσών από τις κυβερνήσεις προς τις εταιρείες, θα μπορούσε τελικά να αναβάλει από την πλευρά των κυβερνήσεων την απόφαση να ρυθμίσουν το δημόσιο συμφέρον.

Η συνεχιζόμενη εταιρική εκστρατεία λόμπι για νέα νομικά προνόμια ξεκίνησε μετά από απόφαση ορόσημο του Δικαστηρίου της ΕΕ (CJEU) τον Μάρτιο του 2018. Το δικαστήριο έθεσε τέλος σε δεκάδες διμερείς επενδυτικές συμφωνίες (BIT), τις οποίες είχαν υπογράψει τα κράτη μέλη της ΕΕ μεταξύ τους. Αυτές οι συμφωνίες επέτρεπαν στις εταιρείες/επενδυτές να παρακάμπτουν τα εθνικά δικαστήρια, όταν οι κρατικές αποφάσεις παρεμπόδιζαν τις επενδύσεις τους και αντ’ αυτού να μηνύουν τα κράτη μέλη ενώπιον δικαστηρίων που εκδικάζουν τρεις ιδιωτικοί δικηγόροι. Το CJEU (Δικαστήριο της ΕΕ) έκρινε ότι αυτό το είδος διευθέτησης διαφορών (γνωστό ως επίλυση διαφορών μεταξύ επενδυτών-κρατών ή ISDS) ήταν παράνομο, όπως και τα δικαστήρια της ΕΕ. Ως αποτέλεσμα, τερματίζονται τώρα περίπου 130 BIT εντός της ΕΕ.

Η απόφαση του δικαστηρίου ανησύχησε έντονα τις εταιρείες, δεδομένου του κινδύνου που ενέχει στα σημαντικά κέρδη που είχαν βγάλει από τις διαδικασίες ISDS. Οι επιχειρηματικοί όμιλοι λόμπι κινητοποιήθηκαν γρήγορα και άρχισαν να ασκούν πιέσεις στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να δημιουργήσουν ένα νέο παράλληλο σύστημα δικαιοσύνης, παρόμοιο με τα παλαιά ενδοκοινοτικά BIT, αλλά συμβατά με το δίκαιο της ΕΕ. Η νέα έκθεση του Corporate Europe Observatory αποκαλύπτει την κρυφή εκστρατεία λόμπι τους.

Παρά το γεγονός ότι το σύστημα ISDS αμφισβητείται έντονα, φαίνεται ότι τα σούπερ δικαιώματα των εταιρειών/επενδυτών επιστρέφουν εκ νέου με τάσεις εκδίκησης.

Εάν η εκστρατεία των εταιρικών λόμπι πετύχει, ένα νέο σύστημα εταιρικών προνομίων σε ολόκληρη την ΕΕ θα μπορούσε να ενισχύσει τη μακροχρόνια στρατηγική των μεγάλων επιχειρήσεων για την υπονόμευση της δημοκρατίας και την προώθηση των εταιρικών κερδών, με σημαντικό κόστος για τους πολίτες και την κοινωνία.

Εάν όμως η πρόταση αυτή απορριφθεί, θα μπορούσε να σημάνει το τέλος των εταιρειών που χρησιμοποιούν το δικό τους σύστημα παράλληλης δικαιοσύνης για να μηνύσουν τις κυβερνήσεις για το θάρρος να νομοθετούν προς το δημόσιο συμφέρον.

Το ζήτημα είναι εάν οι προοδευτικοί, δημοκρατικοί πολίτες θα πιέσουν τις δικές τους κυβερνήσεις, στις δικές τους χώρες, ώστε να ενισχυθεί η άποψη ενάντια στα εταιρικά λόμπι.

Πηγή: https://corporateeurope.org/sites/default/files/2021-06/Conquering%20EU%20courts.pdf